Hamilelik hormonları olarak da bilinen annelik hormonları, gebelik sürecinde anne adayının duygusal ve fiziksel değişim yaşamasının en önemli nedenleri arasında gösterilir. Annelik hormonları nelerdir? Başlığı altında bu hormonların neler olduğuna ve anne adayının vücudundaki etkilerine değindik.
Hamilelik Hormonu Nedir?
Kadında rahmin döllenmesi ile birlikte gelişen süreçte ortaya çıkan ve anne adayında hem fiziksel ve hem de duygusal birtakım değişikliklerin meydana gelmesine neden olan hormonlardır.
Hamilelikte Hormonların Etkisi Nedir?
Bilindiği üzere kadınlar gebelik süreci boyunca çeşitli duygusal ve fiziksel değişiklikler yaşar. Hatta duygusal olarak adeta saniyesi saniyesini tutmayan durumların yaşanması, gebelik döneminde sık rastlanan şeylerden biridir. Kadın bu süreçte mutlu ve sakin bir ruh halindeyken, bir anda karamsar ve sinirli bir yapıya bürünebilir.
Gebelik sürecinde fiziksel değişikliklerin yanı sıra bu şekilde karmaşık yaşanmasında annelik hormonları, ciddi etkilere sahiptir. Bu hormonlar gebeliğin ilk 1 ayından itibaren başlayarak doğum yapana kadar ve hatta doğumdan sonraki 15 günlük süreçte de salgılanmaya devam edebilir.
Neden oldukları fiziksel ve ruhsal değişimler sebebiyle olumsuz gibi görünseler de, hormonların salgılanması sağlıklı bir hamilelik için öneme sahiptir.
Annelik Hormonları Nelerdir?
HCG Hormonu
Bu hormonlar kadının gebelik testinde, hamile kaldığını belirten en temel annelik hormonları arasında yer alır. Gebelik testlerinde idrar veya kanda HCG hormonu bulunması, kadının kesin bir şekilde hamile olduğunun göstergesidir. Bu hormon plasentaya dönüşecek ve döllenmiş yumurtanın etrafını çevreleyen hücreleri vasıtası ile sağlanmaktadır.
Bu hormonun yükselme süreci, gebeliğin ilk 10 günden sonra daha fazla olmaktadır. Özellikle gebeliğin rahme yerleşmeye başlamasından itibaren daha fazla artan HCG hormonu, 10. Gebelik haftasında ulaşabileceği en yüksek seviyeye çıkar.
Östrojen Hormonu
Gebelik döneminde kadınların fiziksel ve ruhsal değişimlerindeki en önemli hormonlardan biri, östrojen hormonudur. Meme büyümesi, adet dönemleri ve kadınlar için en önemli süreçlerden biri olan menopoz dönemlerinde de öne çıkan bir hormondur.
Östrojen hormonunun en önemli görevi gebeliğin doğuma yaklaşan süreçlerinde, kadının vücudunu bebeğin sağlıklı bir şekilde taşıması ve emzirmeye hazır hale getirmesidir. Östrojen hormonunun bir diğer faydası da, rahim yüzeyine embriyonun sorunsuz bir şekilde tutunmasını sağlamasıdır.
Gebeliğin ilk 3 ayında ne itibaren fazlaca yükselen östrojen hormonu seviyesi, özellik ve doğuma kadar anne adayının fiziksel olarak doğuma hazırlanmasında daha önemli rol oynamaktadır. Cilt renginin sağlanmasında önemli rol oynayan pigment maddesinin vücutta artmasına neden olan bu hormon, gebelik döneminde kadının yüzünde oluşan çillenmeler ve göğüs uçlarındaki rengin daha koyu hale gelmesine neden olmaktadır.
Östrojen hormonunun en önemli görevlerinden biri de, anne adayının kan basıncını artırarak bebeğe daha fazla kan pompalanmasını sağlamasıdır.
Progesteron Hormonu
Döllenen yumurtanın rahim içerisindeki barınacağı dokunun sağlıklı bir şekilde yerinde durmasını sağlayan progesteron hormonu, yumurtlamadan sonra yükselmeye başlar. Gebeliğinin sonuna kadar sağlıklı bir şekilde kalmasında önemli etkileri bulunan progesteronun, bu süreçte rahim kası kasılmalarını da engellemesi ile bilinmektedir.
Hormon kasların yavaşlamasına sebep olarak, hamilelik sürecinde anne adayında fiziksel değişiklikler ara sebep olmaktadır. Hamilelikte görülen kabızlık sorunlarının temel nedeni bu hormonunun sindirim sistemi kasları üzerindeki etkilerine bağlanmaktadır.
Progesteron hormonunun hamilelik sürecindeki en önemli faydalarından biri ise, tansiyon düşürücü etkisinin bulunmasıdır. Hamile kadınlarda yüksek tansiyona bağlı olarak görülebilecek baş dönmeleri, bu hormonun daha az salgılanması sebebiyle görülür.
Oksitosin Hormonu
Doğumun gerçekleşmesinde önemli bir role sahip olan oksitosin hormonu, aynı zamanda aşk hormonu olarak da bilinmektedir. Doğumun başlaması ile birlikte daha fazla salgılanan bu hormon, rahim kasılmalarını düzenleyici etkiye sahip olup doğum esnasında bebeğin dışarı itilmesine yardımcı olmaktadır.
Anne adayının içinde bulunduğu çeşitli fiziksel durumlar ve çevresel şartlar, bu hormonun az ya da çok salgılanmasında etkili olur. Buna bir örnek verecek olursak doğum esnasında kadının kendini güvende hissetmemesi halinde, oksitosin hormonu seviyesi düşmekte ve doğum daha zor geçmektedir. Bu yüzden doğum esnasında kadının fiziksel durumu ve çevresel faktörler doğumun rahat geçmesi için en iyi şekilde düzenlenerek, kadının rahatlaması sağlanmalıdır.
Oksitosin hormonu sadece gebelik sürecinde değil, cinsel ilişki sırasında da salgılanır. Cinsel ilişki sırasında salgılanmasının faydası ise, rahmin spermlerin sorunsuz bir şekilde ilerlemesini sağlamasıdır.
Diğer yandan kadının ilişki esnasında daha fazla haz duymasını da sağlamaktadır. Doğumdan sonraki süreçte ise rahim kasılmalarını düzenleyerek, rahmin eski haline gelmesinde oksitosin hormonunun olumlu faydaları bulunmaktadır. Son olarak bu hormon emzirme döneminde göğüslerden yeterli miktarda süt gelebilmesi için de ayrıca önemlidir.
Relaksin Hormonu
Annelik hormonları nelerdir? Sorusuna verilebilecek cevaplardan biri de son olarak relaksin hormonu olarak bilinen hormondur. Pelvis kemikleri ve rahim boynunu esnetmeye yardımcı olan relaksin hormonu, yumurtalıklarda salgılanır.
Döllenen yumurtanın sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi için uygun ortamın hazırlanmasına yardımcı olan bu hormon, yeni kan damarlarının açılmasında etkilidir. Rahim ağzının ön tarafında gösterdiği etkiler sayesinde bebeğin doğum esnasında daha kolay çıkmasını sağlayan relaksin hormonu, doğumda görülecek keskin sancıları da azaltır.