Hepimizin sıklıkla buyruğu annelik içgüdüsü hakkında, alanında uzman olan veya herhangi bir uzmanlığı bulunmayan kişilerce ortaya atılmış birçok söylem bulunuyor. Annelik içgüdüsü nedir? Sorusunun cevabını uzman yorumları ile vermek, bu sorunun cevabına doğru bir şekilde ulaşmak için şüphesiz ayrı bir önem taşır.
Annelerin çocukları ile olan fiziksel ve duygusal iletişimi annelik içgüdüsünün önemli unsurları arasında yer alırken, çeşitli etkenler de bu içgüdünün oluşmasında önemli rol oynar. Ancak kimi uzmanlar annelik içgüdüsü gibi bir duygunun olmadığını ifade ederek, anne ile çocuk arasında yaşanan görünmez iletişimin farklı şekillerde ifade edilmesi gerektiği tarafındadır.
Annelik İçgüdüsü Nedir?
İçgüdü temel olarak aslında insanlarda olmayan, hayvanlarda bulunan bir özelliktir. İçgüdünün temel tanımına baktığımızda sonradan öğrenilemeyen ve hayvanların karşılaşmış oldukları çeşitli olaylar karşısında, içinde bulundukları duruma göre verecekleri tepkileri ifade eder.
Güdü ise, organizmanın eylem yapmasını sağlayan içten gelen bir uyarı sistemidir. Burada içten gelen güdüsel davranışın, eyleme döküleceğini söylemek mümkün değildir.
Bazı uzmanlara göre anneliğin içgüdüsel bir davranış biçimi olmadığı iddiası bulunmaktadır. İçgüdünün temeli unsurlarına baktığımızda da aslında doğrudan annelik içgüdüsünün olduğunu söylemek mümkün değildir. Ancak annenin çocuğu ile olan iletişiminde, çocuğun korunup kullanmasını sağlayacak önseziler, annelik içgüdüsü nedir? Sorusuna verilebilecek bir cevaptır.
Annelik Bir Davranış mı, İçgüdü mü?
Yapılan araştırma sonuçlarına bakıldığında, içgüdü ancak hayvanlarda bulunan özelliklerden biridir. İnsanlarda ise içgüdü olarak tanımlanan şeyin aslında bir irade olduğu görülmektedir. Annelik içgüdüsü olarak tanımlanan şeyi, annenin iradesine bağlı olarak gösterdiği dürtüler olarak tanımlamak da mümkündür. Çünkü anne çocuk iletişiminde verilen ani tepkiler, daha çok çocuğun korunmasına yönelik öğretilmiş davranışlar biçimidir.
Annedeki hormonsal ve duygusal faktörleri dikkate aldığımızda da, annelik içgüdüsünden bahsetmek daha mümkündür. Anneliğin hormonsal yönü gebelik sürecinde anne vücudunda hormonsal birtakım değişikliklerin meydana geldiği, yıllarca bilinen şeylerden biridir. Ortaya çıkan hormonsal değişiklikler anneyi psikolojik olarak doğum ve doğum sonrasındaki sürece hazırlamaktadır.
Hormon seviyesinde yaşanan bu değişiklikler aynı zamanda, kadının anaç duygularının ortaya çıkmasında da önemli bir etki sahibidir. Doğumdan sonra annenin bebeğini her türlü tehlikeye karşı korumasını sağlayan anaç duygular, anneliğin doğası gereği öğretilmiş şeyler olsa da annelik içgüdüsü diye bahsettiğimiz dürtülere dönüşmektedir.